کد مطلب:9108 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:772

روزه فقط امساك از اكل و شرب نيست، بلكه شرائطي ديگر هم همراه آن است، تعهد و مسؤوليتهاي انسان در
برابر روزه، اين فريضه الهي زياد است.

روزه چهار گروه مقبول نيست

حضرت صادق(عليه السلام) فرمود: لا صيام لمن عصي الامام، و لا صيام لعبد آبق حتي يرجع، و لا صيام لامراة
ناشزة حتي تتوب، و لا صيام لولد عاق حتي يبر، ⁽¹⁾ روزه نيست براي كسي كه امام و پيشواي خود را نافرماني
كند و از او اطاعت ننمايد، و صحيح نيست روزه عبد فراري، تا مراجعت كند و به خدمت باز نگردد، و روزه زن
ناشزه درست نمي باشد تا توبه كند و در اختيار همسرش قرار گيرد و همچنين روزه فرزند عاق شده پدر و مادر تا
خوب نشود و اصلاح نگردد، مورد قبول قرار نمي گيرد، و روزه به حساب نمي آيد بلي يكي از ابعاد سياسي اين
حديث شريف، اطاعت و فرمانبري پيروان و رهروان مسلمان از راهبر و پيشواي مذهبي است. فاطمه (سلام الله
عليها) در آداب صائم سخن مي گويد

حضرت فاطمه (عليها السلام) سيده نسوان عالم در آداب روزه دار مي فرمايد: عن جعفر بن محمد عن آبائه عن
فاطمه (عليهم السلام): «انها قالت: ما يصنع الصائم بصيامه اذا لم يصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه » ⁽²⁾ .

جعفر بن محمد (عليهما السلام) از آباء گرامش از فاطمه دخت گرام رسول الله (صلي الله عليهم اجمعين)
روايت مي نمايد: كه حضرت زهرا (عليها السلام) فرمود: صائم با روزه خويش كاري نكرده (يعني حق روزه را ادا
نكرده) هرگاه زبان و گوش و چشم و جوارحش را از (آنچه كه بر آنها حرام است) حفظ نكرده باشد.

يعني روزه يك مسماي واقعي از حفظ شكم از كل خوردنيها و نوشيدنيها و مبطلات ديگر و خلاصه اي از اجتناب
از گناهان و معصيت خداوند مي باشد، زيرا روزه دار بدون پرهيز از تمامي محرمات روزه واقعي را در خويش تحقق
نبخشيده است.

پنج خصلت موجب افطار روزه و بطلان وضوء مي شود.

اگرچه امروز فقهاي عالي مقام اين موارد را مبطل روزه و وضوء نمي دانند زيرا كمتر كسي است در زمان ما و
فرهنگ طاغوت زده و غرب زده ما از اين اوصاف رذيله بپرهيزد، آن خصال پنج گانه از بيان پيامبر گرامي اسلام
چنين است: «خمس خصال يفطرن الصائم، و ينقضن الوضوء الكذب، و الغيبة و النميمة، و النظر بشهوة، و
اليمين الكاذبة » ⁽³⁾

پنج صفت است كه روزه را باطل و وضوء را مي شكند، دروغ و غيبت و سخن چيني و نظر شهوت انگيز، و قسم
دروغ.

اين اوصاف ذميمه براستي اثر معنوي و روحاني روزه و وضوء كه يك عبادت است در اسلام خنثي مي كند، و اجر
و ثواب روزه و وضوء را نابود مي نمايد.

كيفيت روزه داري از صحف ادريس عليه السلام

درصحف ادريس (عليه السلام) است: «اذا دخلتم في الصيام فطهروا نفوسكم من كل دنس و نجس و صوموا لله
بقلوب خالصة صافية منزهة عن الافكار السيئة و الهواجس المنكرة فان الله سيحبس القلوب اللطخة و النيات
المدخولة و مع صيام افواهكم من الماكل، فلتصم جوارحكم من الماثم فان الله لا يرضي منكم ان تصوموا من
المطاعم فقط لكن من المناكير كلها و الفواحش باسرها» ⁽⁴⁾ حضرت ادريس پيامبر (عليه السلام) در صحف
خويش فرمود: هرگاه وارد ماه صيام شديد، پس خويشتن را از هر پليدي و ناپاكي پاك سازيد، (درون خود را
براي پذيرش عبادت ويژه خداوند پاكسازي نمائيد) و روزه بگيريد براي خداوند با قلبي خالص و نوراني و پاك از
فكرهاي بد، و صداهاي نامفهوم و بي معني و زشت، زيرا خداوند حبس مي نمايد دلهاي ناپاك و نيتهاي غير
خالص شما را و دهنهاي شما نبايد فقط با امساك از خوردنيها صائم و روزه دار باشد. بلكه بايد جوارح شما از
گناهان نيز روزه باشد (يعني اعضاء شما هم بايد از معصيت خدا امساك نمايد) و همانا خداوند راضي نمي گردد و
خشنود نمي شود از شما به اينكه فقط از خوردنيها پرهيز كنيد، بلكه از كل منكرات و زشتيها بايد پرهيز نمائيد
تا آنجا كه تغيير حالت پيدا كنيد.

اثرات منفي غيبت و نمامي در روزه

امام رضا عليه السلام فرمود: «اجتنبوا الغيبة غيبة المؤمن، و احذرو النميمة، فانهما يفطران الصائم و لا غيبة
الفاجر و شارب الخمر و اللاعب بالشطرنج و القمار» ⁽⁵⁾

از غيبت مؤمن اجتناب كنيد، و از نمامي بپرهيزيد، براستي كه غيبت و نمامي روزه صائم را باطل مي نمايد، (و
اثرات و ثواب روزه را زايل مي گرداند)، ولي از فاجر و شارب الخمر و شطرنج باز و قمار باز غيبتي نيست، (يعني
آنان از خود هتك حرمت نموده اند،و آبرو از خويش برده اند).

روزه حجاب زبان و گوش و چشم از گناه است

از فقه الرضا (عليه السلام) روايت شده كه حضرت رضا (عليه السلام) در رابطه با شرائط روزه و روزه داري چنين
فرمود: «و اعلم يرحمك الله ان الصوم حجاب ضربه الله عزوجل علي الالسن و الاسماع و الابصار و سائر الجوارح
لما له في عادة من شره و طهارة تلك الحقيقة حتي يستر به من النار، و قد جعل الله علي كل جارحة حقا للصيام
فمن ادي حقها كان صائما و من ترك شيئا منها نقص من فضل صومه بحسب ما ترك منها» ⁽⁶⁾ .

بدان (اي روزه دار) خداي رحمتت كند، كه براستي روزه ستر و حجابي است، كه خداوند او را بر زبانها و گوشها و
چشمها و سائر جوارح زده است، هرگاه معتاد بر زشتيها و شر و فساد باشند، (چون زبان و گوش و چشم و ساير
جوارح هرگاه تحت كنترل دقيق ايمان و دين شخص باشند، از شر آنان كاملا در امان مي باشد) كه طهارت (و
حجاب صوم) بر اسماع و ابصار و غيره، او را از آتش جهنم مي پوشاند و حجابي محكم از آتش براي او خواهند
شد. به تحقيق خداوند بر هر «آدم » خسته اي براي روزه گرفتن حقي مقرر فرموده است، پس اگر آن حق را اداء
كند (و به خوبي حق روزه داري را به جاي آورد) هرآينه صائم و روزه دار است، (يعني به جاي آورده حق روزه را) و
هر كس بعضي از آن شرايط را ترك نموده، از فضيلت و ثواب روزه اش به قدر و بحسب آنچه ترك كرده كاسته
است.